Yabancı Öğrencilerin Gözünden Farklı Bir Kültürde Yaşamak
“Filipinlilerde de ulusal kahramanımız var ve onun için resmi bir bayramımız var. Ama Türk milletinin Atatürk’e verdiği önem kadar önem vermiyoruz. Türk milletinin Ata’sına bu denli değer verip önemsemesi gerçekten takdir edilecek bir durum.”
Türkiye son yıllarda yükseköğretim alanında uluslararasılaşma sürecine hız vererek dünyanın dört bir yanından gelen dili, dini, rengi, kültürü bambaşka olan yabancı uyruklu öğrencilere eğitim imkânı sunuyor. Üniversitelerde eğitim gören yabancı uyruklu öğrencilerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Çukurova Üniversitesi de yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim almasını sağlayarak onlara ev sahipliği yapıyor. Evlerinden, vatanlarından kilometrelerce uzakta eğitim alabilmek için o ülkenin dilini öğrenerek farklı bir kültürde yaşamayı göze alan cesur insanlar diyorum onlara.
Gerçekten öyle. Çünkü kendi vatanında aynı dili konuşup benzer kültürde olsak da başka bir şehirde eğitim almak birçok kişi ve aile için kaygılandırıcı bir durum ve çoğu insan için sorun haline gelebiliyor.
Üniversitemizde; kampüste, otobüste, okuduğumuz fakültede, kütüphanede, kafelerde kolaylıkla karşılaşabileceğimiz Türkçeyi büyük bir gayretle konuşan ve birçoğunun da aksanı farklı olsa da akıcı bir şekilde Türkçe konuştuğunu duymamız mümkün. Bu öğrencilerin yeni bir kültürle tanışması, etkileşim kurması gözlenebilen kültür farklılıkları kültür şoku yaşatabiliyor.
Bu bağlamda üniversitemizde farklı ülkelerden gelen öğrencilere hangi ülkeden geldikleri, hangi bölümde okudukları, Çukurova Üniversitesi’ni neden tercih ettiklerini ne gibi kültürel farklılıklar yaşadıklarına dair üniversitemizin kampüsünde onlarla tanışıp sorular sordum. O kadar içten ve gayretle cevapladılar ki onlarla tanışmak ve sorularımın cevabını almak benim için harika bir deneyim oldu.
Öğrenciler ülkemize geldikten sonra yaşadıkları ve kendilerini şaşırtan kültür farklılıklarını şu şekilde açıklıyorlar.
İsim: Losene Kamara
Ülke: Nijerya
Bölüm: İlahiyat Fakültesi 4. Sınıf Öğrencisi
” İnsanlar çok samimi. Bu gerçekten çok iyi. Fakat “Ülkenizde su var mı?”, “Fakir ülkesiniz, nasıl aç yaşıyorsunuz?” gibi sorular soruyorlar. Bizim ülkemize gelen iş adamları fotoğraf çekiyor. Maalesef, sadece fakir olan bölgeleri fotoğraflıyorlar. İnsanlar susuz ve evsiz gibi yansıtıyorlar. Hâlbuki ülkemizde iyi şartlarda yaşayan insanlar da var. Bu sorular beni çok rahatsız ediyor. Bizim ülkemizdeki otobüsler çok gürültülü ve kalabalık. Buradaki otobüsler ise daha sessiz ve sakin. Ayrıca, bizim ülkemizdeki okullarda aktivite haftalarında ders olmuyor. Burada ise aktivite haftalarında da ders var.”
İsim: Sura
Ülke: Tayland
Bölüm: Uluslar Arası İlişkiler 4. Sınıf Öğrencisi
” Türkiye’yi çok merak ediyordum. İnternetten çok araştırdım. Türk kültürü, bizim kültürümüzden çok farklı. Din ve dil farklı. Türk dili öğrenmek çok zor, ama alışmaya başladım.
Ben Budist’im. Ülkemde tapınaklarımız var. Budist namazını evlerde kılıyoruz. Türkiye’de camiler çok fazla. Bana çok şaşırtıcı geldi.
Biz domuz eti yiyoruz. Maalesef burada yasak olduğu için bulamıyorum. Türkler çok ekmek yiyor. Biz pilav yiyoruz. Birde bazı yüz ifadeleri bizde farklı anlamlara gelebiliyor. Mesela sizin kaşınızı kafanızı kaldırıp “hayır” anlamındaki yük ifadeniz bizde “kavga edeceğim” anlamına geliyor. ”
İsim: Çude Ahmed
Ülke: Somali
Bölüm: Uluslar Arası İlişkiler 4. Sınıf Öğrencisi
”Türkiye’ye Ankara’da ailem olduğu için tercih ettim. Türk yemekleri çok güzel, Somali’ye göre çok fazla fark yok. Halay dansı çok şaşırtıcı geldi. Bizde de danslar var ama böyle bir dans yok. Siyahi olmamdan dolayı buradaki insanlara farklı geliyorum, çok bakıyorlar. Birde biz çayı sütlü ve şekerli içeriz, burada sade ve şekersiz içiyorlar. Çok ilginç.”
İsim: Manar Malki
Ülke: Cezayir
Bölüm: Radyo Televizyon Sinema 1. Sınıf Öğrencisi
“Aslında ben sadece Adana’yı tercih etmedim, birkaç üniversite seçtim ve Adana onlardan biriydi. Geçen yıl Türkçe hazırlık okuyordum, o zaman sadece yabancı arkadaşlarım vardı. Tüm dünyadan gelmişlerdi. Biraz farklı düşünce biçimleri, farklı kültürler ve farklı iletişim yolları vardı. Ama Adana’nın kültürü benim ülkemin kültüründen farklı değildi.”
İsim: Menna Hashis
Ülke: Mısır
Bölüm: Biyomedikal Mühendisliği Hazırlık Öğrencisi
“Ülkemizde Biyomedikal mühendisliği eğitimi çok pahalı ve yaygın değil, iş imkânı az olduğu için ekonomik problemlerden dolayı Türkiye’yi tercih ettim. Burada yeme, içme, elektronik aletler ve taksi çok pahalı. Ülkemde bir saatlik mesafe 100 TL gibi iken burada 10 dakikalık mesafe 100 TL civarında. Ülkemde petrol olduğu için akaryakıt daha ucuz. Bu ilk yılım ve ailemi çok özlüyorum.”
İsim: Ajmal Otlathayyil
Ülke: Hindistan
Bölüm: Uluslar Arası İlişkiler 1. Sınıf Öğrencisi
“Buradaki insanlar çok konuşkan, sıcakkanlı. Kolay arkadaşlıklar kurdum ama insanlar biraz hızlı konuşuyor. Bizim ülkemizde elle yemek yeniyor, burada çatal, kaşık gibi aletler kullanılıyor. Ülkemizde baharat çok kullanılıyor. O yüzden en sevdiğim acılı şalgam. Buradakiler mangal yapıyor, hayatlarını yaşıyorlar. Ayrıca ineğe tapıyor musunuz diye soruyorlar. Ben Müslümanım, ineğe tapmıyoruz. Hindistan’ın kuzeyinde ineğe tapıyorlar, güneyde tapmıyorlar. Müslümanlar inek eti yese de biz bufalo eti yiyoruz.”
İsim: Mercy Odeke
Ülke: Uganda
Bölüm: Psikoloji 2. Sınıf Öğrencisi
” Yemekleriniz çok farklı ve lezzetli. Siyahi olmamdan dolayı çok dikkatli bakıyorlar, fotoğraf çekilmek istiyorlar. Ayrıca saçlarım çok farklı olduğu için dokunmak istiyorlar. Yeni geldiğimde biraz zorlanmıştım. Hocalar dersi hızlı anlatınca not alamıyordum. Bazı İngilizce bilen hocalar dersi İngilizce olarak anlatıyorlar. Özellikle beni şaşırtan “abu”, “eyvallah” gibi söylemler oldu. Ayrıca el hareketlerinin burada farklı, bizim ülkemizde farklı olması beni çok şaşırttı.”
İsim: İbrahim Tabis
Ülke: Moğolistan
Bölüm: Tarım Ekonomisi 1. Sınıf Öğrencisi
“Akrabalarımın burada olması ve ekonominin daha rahat olmasından dolayı Adana’yı tercih ettim. İnsanların abartılı, hızlı ve heyecanlı konuşması beni çok şaşırttı. Bizim ülkemizde insanlar gayet sakinler. Türkiye’deki insanlar çok ekmek yiyor bu beni çok şaşırtıyor.”
İsim: Abdullah Muhammed
Ülke: Yemen
Bölüm: Endüstri Mühendisliği 4. Sınıf Öğrencisi
“Türkiye’ye sınava girerek geldim. İlk 10 ay TÖMER’den Türkçe öğrenmek için hazırlık eğitimi aldım. Ülkemizde Türk dizileri çok izleniyor. Dizilerde Türkiye’de herkes çok zengin, güzel evleri ve arabaları var. Gelince öyle olmadığını gördüm, çok şaşırdım.”
İsim: Musa
Ülke: Nijer
Bölüm: Kimya bölümü 1. Sınıf Öğrencisi
“Çukurova Üniversitesi’ni burslu olarak kazandım. Türk dilini öğrenmek çok zor geldi, sürekli pratik yapmak lazım. İnsanlar çok sıcakkanlı ama nerelisin gibi çok soru soruyorlar. İnsanları çok seviyorlar. Ayrıca insanlar sigara ve çayı çok içiyorlar. Depremde buradaydım. İlk defa bir deprem yaşadım. O gece insanlar koşuşuyorlardı. Bu beni çok etkiledi.”
İsim: Farida
Ülke: Kırgızistan
Bölüm: Okul Öncesi Öğretmenliği Hazırlık Öğrencisi
“Türk kökenli olduğum ve Türkiye’nin Müslüman ülke olmasından dolayı eğitimimi burada almak istedim. Buraya 17 yaşımda geldim, şu an 18 yaşındayım. Ailemi çok özlüyorum. İlk geldiğimde insanlarla konuşmada, iletişimde çok zorluk yaşadım. İnsanlar çok iyi, güven verici, yardımseverler, öğretmenler çok iyi ilgileniyor. Bizim ülkemizde kıyafet farklı. Erkekler özellikle ak kalpak dediğimiz başlarına sardıkları şapkalar takıyorlar. Bizim ülkemizde at eti yeniyor, at sütü humus içiliyor. Burada çok fazla tavuk eti tüketiliyor. Sigarayı çok içiyorlar. Önceleri sigara içme söylemini su içmek gibi zannediyordum. Ülkemizde açıkça sigara içmek ayıp sayılıyor. Her yerde çöp kutusu olduğu halde yerlere çöp atmaları beni çok şaşırtıyor. Ülkemizde sizin çadır dediğimiz ama bizim ev gibi gördüğümüz yurtlarda yaşayan insanlar var. Farklılıklar olsa da başka bir ülkede eğitim almak gayet iyi.”
İsim: Ebubekir
Ülke: Tanzanya
Bölüm: Biyomedikal Mühendisliği Hazırlık Öğrencisi
“Ülkemizde eğitim çok pahalı. Okuduğum bölüm sadece iki üniversitede var ve her üniversite 20 öğrenci alıyor. Ekonomik açıdan rahat olduğu için burayı tercih ettim. İlk zamanlar dilden dolayı çok zorluk çektim. Yemeklerimiz farklı, sadece pilav var. Burada ekmek çok tüketiliyor ve bu bana çok tuhaf geliyor. Ülkemizde deniz var, burada yakınlarda deniz yok. Benim için denize girememek çok üzücü.”
İsim: Handhara
Ülke: Uganda
Bölüm: İslam Tarihi Yüksek Lisans 1. Sınıf Öğrencisi
“Buraya gelmeden önce dinlediğim radyo programları ve okuduğum Osmanlı tarihi kitaplarında Türklerin Arap ve Osmanlı ülkesi olduklarını, o kültürde olduklarını zannediyordum. Erkeklerin Osmanlıdaki gibi fes giymemeleri ve burada deve olmaması beni şaşırtmıştı. 7 yıldır Türkiye’deyim. Yemeklere ve Türkiye’ye çok alıştım. Daha önce birkaç ülkeye gittim, insanlar çok soğuktu. Burada çok cana yakınlar. Yemeklerimiz farklı. Burada kahvaltı kültürü var ve çok çeşitli. Bizim ülkemize gelip kurban kesen, yardım eden insanlar oluyordu. Onlardan dolayı buradaki herkesin çok zengin olduğunu zannediyordum. Ama maalesef öyle değilmiş. Siyahi olduğumdan dolayı beni Arap sanıyorlar ve izinsiz fotoğrafımı çekiyorlar. Bu çok rahatsız edici ve çok şaşırtıcı geliyor.”
İsim: Canzeb Khan
Ülke: Pakistan
Bölüm: Makine Mühendisliği 3. Sınıf Öğrencisi
“Türkiye’yi Müslüman ülke olmasından dolayı tercih ettim. Yemeklerin farklılığından dolayı birkaç gün yemek yiyemedim. Bir de alkol ülkemde yasak burada rahatça kullanılıyor bu bana çok şaşırtıcı geldi”
İsim: İbrahim Hasan
Ülke: Somali
Bölüm: Makine Mühendisliği 4. Sınıf Öğrencisi
“Yeni kültür tanımak ve yeni bir ülke görmek için, özellikle Müslüman ülke olduğu için tercih ettim. Yemekler çok farklı, özellikle şırdan nasıl yiyorlar gerçekten çok tuhaf. Asla ben yemek istemiyorum.”
İsim: Muhammed Ahmed
Ülke: Somali
Bölüm: Biyomedikal Mühendisliği 4. Sınıf Öğrencisi
“Burada çok farklı yemekler var. Şalgam, şırdan ve kokoreç özellikle bağırsaktan yapılıyor ve yol kenarında satılıyor. Bana hiç temiz gelmedi ama insanlar iştahla yiyorlar. Siyahi olmamdan dolayı fotoğraf çekilmek istiyorlar.”
İsim: Osman Mevlud
Ülke: Ütopya
Bölüm: Tarım Ekonomisi Yüksek Lisans Öğrencisi
“Ailem çok fazla Türk dizisi izlediği için Türkiye’yi merak ettim. Ayrıca Müslüman ülkelerin en gelişmişi olduğu için, özellikle Çukurova Üniversitesi’nin ziraat alanındaki en geniş ve gelişmiş üniversitesi olduğu için tercih ettim. Ülkemizde kırmızı et tüketiliyor, deniz olmadığı için balıketi pahalı. Burada ise ucuz. Sabahları mısır unu ile yapılan ancero dediğimiz bir yiyecekle kahvaltı yapıyoruz. Burada çok çeşitli kahvaltı yapılıyor.
Ulaşım çok zor. Tramvayı ilk defa gördüm. Ayrıca çoğunluk Müslüman olduğu için herkesin Arapça bildiğini sanıyordum. ”
İsim: Nasri Ali
Ülke: Somali
Bölüm: Tarım Ekonomisi 1. Sınıf Öğrencisi
“Yemekler çok baharatlı, acılı ve güzel. Ancak burada çok ekmek yiyorlar. Hava çok sıcak, bizim ülkemizde bu kadar değil. Bu arada insanların tokalaşması tuhaf geliyor, komik oluyor. Bizde sadece babalarımızla ve yetişkinlerle tokalaşırız. Buradaki insanlar tartışırken çok öfkeli oluyorlar ama normalde sıcakkanlılar.”
İsim: Lyvan
Ülke: Fildişi Sahili
Bölüm: İktisat 1. Sınıf Öğrencisi
“Diğer ülkelere göre yaşam maliyetinin daha ucuz olduğu için burayı tercih ettim. Sigara çok içiliyor, çok rahatsız edici. Hava çok sıcak oluyor ve çok nemli. Bizim ülkemizde yemekler daha acılı. Buradakiler futbola karşı çok tutkulular ve heyecanlılar. Birde bazı kelimeleri yanlış kullanıyorum; artı yerine eksi veya eski yerine eksi gibi karıştırıyorum. ”
İsim: Michal Nowosiekhi
Ülke: Polanya
Bölüm: Endüstri Mühendisliği Yüksek Lisans (Erasmus) Öğrencisi
“Hristiyan olduğum için buradaki kadınların kapalı olması ve ülkemizde domuz eti çok yaygın olduğu halde burada olmaması beni şaşırttı. Otobüsler çok garip geliyor, boyumuz uzun olduğu için koltuk aralıkları dar geliyor ve sığamıyorum. Bizim ülkemizde araçlar ve daha büyük metrolar kullanılıyor. Daha önce İstanbul ve Antalya’ya gittim, ancak oradaki insanlar Adana’daki gibi samimi değiller.”
İsim: Junghan Kim
Ülke: Güney Kore
Bölüm: Türk Dili ve Edebiyatı 1. Sınıf Öğrencisi
“İnsanlar çok dikkatli bakıyorlar sanırım gözüm çekik diye, gizlice fotoğrafımı çekiyorlar. Kore’de sigara içmek yasak, burada herkes her yerde sigara içiyor. Koreli arkadaşım beni ziyarete geldiğinde bu durumu çok sevmişti.
Burada çok ekmek yiyorlar. Bizim ekmeğimiz daha farklı, şekerli çörek gibi. Türkiye’deki üniversiteler çok büyük. Kore’de insanlar daha mesafeli, burada çok samimiler. Özellikle sarılma ve tokalaşmaları ilginç.
Türk kız arkadaşımı ailemle tanıştırmadan önce ailemin tuhafına gitmesin diye kız arkadaşımın onlarla tokalaşıp sarılacağını söyledim. Çok şaşırdılar tabii ki, tanışırken belli etmediler.
Bizim ülkemizde büyüklere çok saygı gösteriliyor. Bir insan sizden yaşça büyükse, arada bir yaş da olsa sen yerine siz olarak konuşup hal ve hareketlerimize dikkat ederiz. Ayrıca Türkiye’de çok il gezdim, Gazianteplilerin Beyran yemeğini çok sevdim.”
İsim: Alina
Ülke: Rusya Federasyonu
Bölüm: Diş Hekimliği 1. Sınıf Öğrencisi
“Ailem beni kolaylıkla Türkiye’ye gönderdi çünkü nüfusun çoğunluğunun Müslüman olduğunu düşündüler. Ancak buradaki Türkler daha çok Batılılaşmış gibi görünüyor, yani Müslümanlar fazla değil. Ayrıca gençlerin çoğunun otobüste yaşlılara yer vermemesi bana çok tuhaf geldi. Türk mutfağı buradaki yemekler baharatlı ve çok acı. Ben acı yemekleri severim ama benim ülkemde fazla yapmazlar, o yüzden Türk yemeklerinin tadını çıkarıyorum. Bu tür durumlarla karşı karşıya kalırken Türkiye ve Rusya’nın tamamen farklı ülkeler olduğu anlıyorum. Bu sadece benim 4 aylık tecrübem.”
İsim: Anna Zaaquira Boloto
Ülke: Filipinler
Bölüm: Psikoloji Bölümü 2. Sınıf Öğrencisi
“Filipinler’de de ulusal kahramanımız var ve onun için resmi bir bayramımız da var ama Türk milletinin Atatürk’e verdiği önem kadar önem vermiyoruz. Türk milletinin atasına bu denli değer vermesi gerçekten takdir edilecek bir durum. Birde Filipinler’de de sigara içiliyor ama Türkler kadar değil. Filipinler’de insanlar sigara içerken, alan açık olsa bile istedikleri yerde içemezler çünkü bunun için belirlenmiş alanlar var. Türkiye’de ise neredeyse herkes alan açık olduğu sürece istediği yerde sigara içiyor. Türkiye’de bazı çocuklar ve lise öğrencileri bile sigara içiyor ama Filipinler’de durum böyle değil.”
İsim: Muhammed Fasasi
Ülke: Nijerya
Bölüm: Biyomedikal Mühendisliği Yüksek Lisans Öğrencisi
“Ülkemde okul birincisiydim. Diğer ülkeler ABD, Fas ve Japonya pahalı olduğu için ekonomik şartlardan dolayı burayı tercih ettim. Önce bir arkadaşım geldi, ben de yaparım dedim ve geldim. Gelirken uçakta yemek vermişlerdi. Çorba çok farklı geldi, malzemeler farklıydı. Biz yoğurda şeker katıyoruz. Arkadaşlar, ben şeker isteyince çok şaşırdılar. Yeme içme kültürümüz farklı. Mesela ayran bizde yok, burada var. Şalgam ilk içtiğimde kendimi çok zorladım. Üç günde küçük şişe şalgamı bitiremedim. Ah o birinci sınıf! Eve gelince notları İngilizceye çevirip iki kat çalışacaksın. Çok zorlanmıştım.”
İsim: Yusuf Zahiri
Ülke: Afganistan
Bölüm: Ziraat Mühendisliği 4. Sınıf Öğrencisi
“Türkiye’ye ülkemde başarılı olduğum için burslu olarak geldim. Müslüman bir ülkeyiz, kültürlerimiz birbirine yakın. Ekonomik açıdan rahat ucuz bir ülke. İlk geldiğimde dil sorunu yaşasam da öğretmenler ılımlıydı. Çaba sarf ettiler. Buradaki arkadaşlar çok sıcakkanlı. Değişik insanlar tanımak insanların hoşuna gidiyor. İlk geldiğimde zorlansam da bana göre insan zihni zorluk çekince algılıyor. Savaştan dolayı ülkeme yıllardır gidemedim. Yol parası ekonomik zorluklarımdan dolayı. Ailemi çok özlüyorum.
İlk geldiğimde bindiğim otobüsün şoförüne inmek yerine otobüsten atlamak istiyorum dedim. Şoför yabancı olduğumu anladı ve indirdi. Bir keresinde otobüs yanlış yerde indirdi. Şoför ve otobüsün içindeki kimse İngilizce bilmiyordu. Arkadaşımı aradım ve şoförle konuştum. Beni başka otobüse bindirdi.
Türkiye’nin milli marşı yarışmasında İstiklal Marşı’nı okumak için yarışmaya katıldım. 10 kıta ezberledim. Kazanana ödül veriliyor. “Kahraman ırkıma bir gül” derken ceketimin cebinden çıkarıp hocaya bir gül verdim. Yarışma da ikinci oldum. Ödülümü aldıktan sonra hoca o gül bu gül değil, gülme anlamına geliyor dedi. Çok gülmüştük.”
Haber : Meltem ÇETİN TÜRKYAŞAR
